Zeszyty Artystyczne: Centra i peryferie

Ukazał się 37. numer „Zeszytów Artystycznych” pod moją redakcją, na temat: „Centra i peryferie – idiom geograficzny w sztukach audiowizualnych”. Zawiera teksty autorek i autorów takich, jak: Marianna Michałowska, Sylwia Szykowna, Weronika Bryl-Roman, Krzysztof Siatka, Inside Job (Ula Lucińska i Michał Knychaus), Kamil Lipiński, Jacek Szymala i Sonia Rammer,a także mój, tematycznie powiązane z ubiegłorocznym III Zjazdem Filmoznawców i Medioznawców, jak również recenzje pióra Izabeli Kowalczyk, Justyny Ryczek i Marty Miaskowskiej oraz artykuł na podstawie nagrodzonej w konkursie im. prof. Alicji Kępińskiej pracy magisterskiej Adriana Szwarca. Zapraszam do lektury tego numeru, dostępnego już w księgarni poznańskiej Galerii Miejskiej Arsenał. Dziękuję też Polskiemu Towarzystwu Badań nad Filmem i Mediami za wsparcie wydania czasopisma. Na okładce fragment pracy Soni Rammer Wołając do Yeti (I) z wystawy w Galerii AT. Wizualizacja numeru autorstwa Bartosza Mamaka.

Centra i peryferia – idiom geograficzny w sztukach audiowizualnych

Zapraszam do nadsyłania zgłoszeń wystąpień w ramach koordynowanego przeze mnie panelu „Centra i peryferia – idiom geograficzny w sztukach audiowizualnych”, który będzie częścią programu III Zjazdu Polskiego Towarzystwa Badań nad Filmem i Mediami. Zjazd, zorganizowany przez Polskie Towarzystwo Badań nad Filmem i Mediami oraz Katedrę Mediów i Kultury Audiowizualnej Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Łódzkiego, odbędzie się w czerwcu 2019 w Łodzi, pod hasłem „Przestrzenie – praktyki – artykulacje”.

 

Celem tego panelu jest podjęcie interdyscyplinarnej dyskusji na temat przestrzeni geograficznej, praktyk jej mapowania oraz artykulacji (werbalnych, audiowizualnych, procesualnych) zagadnień, które wyłaniają się w tym procesie poznawczym i twórczym.  Kluczowe jest pytanie o centra i peryferia, zainspirowane przez wytyczony w książce Piotra Piotrowskiego Globalne ujęcie sztuki Europy Wschodniej postulat studiów: „nad peryferiami artystycznymi świata i oparta na porównawczej, horyzontalnej metodzie historia sztuki, studia nad geohistorycznymi marginesami i zmarginalizowanymi kulturami, nad Wschodem i globalnym Południem, daleką Północą i każdą inną częścią globu leżącą poza centralnie rozumianą kulturą, a także podważanie narracji głównego nurtu i ujawnianie artystycznych oraz historycznych praktyk wykluczania.” (Piotrowski, 2018:27-28).

Współczesne koncepcje kuratorskie oraz doświadczenia artystów wyruszających w podróż w poszukiwaniu alternatywnych możliwości obrazowania zmapowanego już niemal całkowicie świata, wskazują, że możliwa jest nie tylko architektura performatywna, ale także i performatywne przestrzenie.  Jawią się one jako nieciągłe, policentryczne i enklawowe:  podzielone granicami nie zawsze geopolitycznymi, lecz także technologicznymi, ekonomicznymi, czy światopoglądowymi. W takich przestrzeniach powstają „obrazy zagnieżdżone”, (vide Anna Nacher, Media lokacyjne, 2016), za sprawą nie tylko praktyk reprezentacji, ale także bycia w przestrzeni: jej przemierzania, dokumentowania, tagowania, kwestionowania i redefiniowania.

Proponowana tematyka panelu:

• myślenie geograficzne, ciemna geografia, kategorie centrów i peryferiów,
• geografia relacyjna (Irit Rogoff) a sztuki audiowizualne,
• „człowiek z kamerą”: podróż jako (nad)produkcja obrazów,
• ekspedycje, eksploracje, migracje, przedepty,
• topografia przestrzeni tranzytowych, granicznych, ziem niczyich,
• przemiana przestrzeni w (nie)miejsce,
• spojrzenie z lotu drona jako „hegemonic gaze”,
• performatywna architektura i przestrzeń, nie tylko miejska,
• architektura informacji: badanie infrastruktury, widzialność danych,
• chronopolityka wobec alternatywnych („horyzontalnych” i krytycznych) kartografii.

Nawiązując do koncepcji horyzontalnej historii sztuki Piotra Piotrowskiego zapraszam do refleksji nad peryferiami, marginesami i przestrzeniami tranzytowymi. Jak przemieszczają się granice, jak wymykają się centra, jak wytyczane są peryferia? Jak rozpoznają to twórcy wyruszający „w teren” i  posługujący się (nie tylko) mediami obrazowania?

Zachęcam do nadsyłania zgłoszeń do końca stycznia 2019, na adres podany w opisie panelu na stronie PTBFM.

documenta 14 – ateńska lekcja

Materiały prasowe documenta 14

Rozpoczęłam nowy projekt badawczy związany z wpływem postmediów na procesy badawczej mobilności uwzględniającej geograficzny idiom sztuki współczesnej. Pierwszy etap badań, umożliwiony za sprawą środków z potencjału badawczego w ramach działalności statutowej, obejmował wizytę studyjną w Atenach. Dzięki temu zapoznałam się z ateńską częścią documenta 14 ale także mogłam odnieść się do zasobów muzealnych z zakresu sztuki starożytnej. Wieloznaczność hasła „Learning from Athens” będzie miała jeszcze okazję powrócić w notatkach i wnioskach z badań. Zebrałam wiele materiałów i doświadczeń, a o pożytkach z „ateńskiej lekcji” mam zamiar pisać wkrótce.

Drugi etap badań związany będzie z podróżą do Kassel, a wnioski końcowe mam zamiar zaprezentować w wystąpieniu podczas  III Zjazdu Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego w Poznaniu, w ramach panelu Mobilne metody.

Dodatkowym walorem pobytu w Atenach na początku maja była możliwość obejrzenia realizacji typu site-specific w ramach Fast Forward Festival 4.